Синоним, антоним, омоним урок марийского языка в 5 классе
Синоним, антоним, омоним
(«Крестик ден нолик» модыш-урок, 5 класс)
Цель: Синоним, антоним, омоним нерген тунеммым пеҥгыдемдаш, нуным икте-весышт деч ойырен мошташ туныкташ, йоча-влакым марий ылме деке шӱмаҥдаш; тылзе лӱм-влак почеш мутланымашым шукташ.
Кучылтшаш материал: карточке-влак, таблице, ребус, марий алфавит, тушто-влак.
Урокын эртымыжеОрганизационный момент.
Мӧнгӧ пашам тергымаш.
Кум йоча карточке дене пашам ышта.
Молышт дене правилым палымым тергена.
-Мом синоним (антоним, омоним) маныт? Пример дене вашмутым пеҥгыдемдыман.
3) 1-2 тунемше «Поро паша» ойлымашым лудын пуат.
3. «Крестик ден нолик» модыш семын тунеммым иктешлымаш.
Умылтарымаш: тунемше-влакым кок командылан пайлыман «Крестик» ден «Нолик». Кудо команде модышым тӱҥалеш, жребий йӧн дене палемдыман.
— Кажне команде гыч иктын мый декем лекса. Теве шерева тоя, кӧ эн мучашлан логалеш, тудо модышым тӱҥалеш. — Ямдылыме цифран картычке-влак кокла гыч «Крестик» команде иктым ойырен налшаш. Кеч- могай цифрым ойырен налаш лиеш, а тудын дене паша пуалтеш. Заданийым кок командат шуктышаш. Кудо команде заданийым чын шукта, доскаште сакыме таблицысе клеткашке шке пале тамгажым шында. Тӱналына веле.
Заданий-влак:
Пуымо мутлан синонимым муын доскаште возаш.
Сай — … (сылне, чапле, мотор, йӧнлӧ, чевер, яжо, поро, лӓлай, ӓйвӓт)
(Тиде заданийлан кажне команде гыч ик ен доска дене пашам ышта).
— Молан синоним кӱлеш? (Кутырымо да возымо йылмым сӧрастараш полша).
Пуымо мут-влак антоним але синоним улыт?
ошо- шеме мутланаш – кутырашпоро- шыде ойго – куанкумда – лопка лопка – аҥысырчын – шоя кӱшнӱ –ӱлнӧвозаш – сераш кече – йӱд«Кӧ писынрак?» Ваштарешла шогышо значениян лӱм мутым муаш:
йолташ — … (тушман) тазалык — … (чер)
кеҥежым -… (телым) шоя — … (чын)
воштылаш -… (куанаш) ошалге — … (шемалге)
пашаче — … (його) моктымаш — … (вурсымаш)
Омоним мужыр-влак дене предложенийым шонен возаш.
Кече – кече, корно – корно, мий кай — Микай, ий – ий.
Йодыш: пуымо мужыр-влак чыланат омоним лийыт але уке? Молан?
(Корно – шуко значениян мут. Мий кай – Микай пароним улыт)Пароним – возалтме шот дене икгай огыл шомак-влак, марлаже йыгыре лӱм манме лиеш.
«Кӧ писынрак мужырла?» Мут-влак шке верыштышт огытыл. Антоним-влак мужырым запятой гоч тетрадешвозен лукман.
шеме изи кадыраҥысыр неле куштылговияш у лопкакугу ошо тоштоМыскара-йодыш-влак:
Чыве шукенжым кайык манын кертеш мо?
Аватын шужаржын курскаже тылат кӧ лиеш?
Могай име дене ургаш ок лий?
Молан айдеме шеҥгеке савырнен ончалеш?
Кумлымшо февральыште мо лийшаш?
Вашмутым кӧ вашкерак муэш?
Мом ик семын ойлалена, возена,
но вес семын умылена?
Тудым … манына.
— Кушто омонимым шукырак вашлийын кертына? (Почеламутлаште)
Йӱкым колын, омсам почым:
Коля пурлын пырыс почым,
Шортеш пырыс:
Поч пуалын,
От паремде тый, пуалын,
Ынде шучкын веле коям,
Мылам пу изиш коям.
Ребус –влакым палашда тудлан ваштарешла шогышо мутым муаш:
Кумда – аҥысырКудыр – тӧр, вияшЛушкыдо – чотВичкыж – кӱжгӧӱдена – тӱредынашыма – тӧрсырПосна палемдыме глаголым лишыл значениян шомак дене вашталтена.
Изиш вучалте шольым. Теве пашам пытарем да ургем веле, — паша кокла гыч каласыш акаже. (М. Майн)
Миша йывыртен. Мо тугай пиал, ынде шинча. Пиал – тиде сайын тунемаш. (В. Орлов)
(Образовательно-воспитательный пашамзаданий-влак кокла гыч эртараш келша)
— Йоча-влак, те чыланат пеш сай паледа, кузе тылзе лӱм-влак марла манылтыт. Айста ушештарена. («Марла календарь» журналым кучылтын вашмутым пенгыдемдена)
Модышлан итогым ыштена. Шотлена, кудо командын палемдыме знакше (Х але 0) шукырак погынен. Сеҥыше-влакым саламлена.
Иктешлымаш.
— Мом таче ме урокышто ыштышна?
— Могай у мут-влакым пален нална?
— Айста иктешлен кодена: молан мыланна антоним, синоним, омоним-влак кӱлыт? (Возымо да кутырымо йылмынам сылнештараш, лывырташ, шонымынам тӱрлӧ семын савыркален почын пуаш, таҥастарен ончыкташ).
5. Аклымаш.
Sinonim_omonim____1423382145_23631
Размер файла: 19 kB Загрузок: 0
Sinonim_omonim____1423382145_23631Источник статьи: http://weburok.com/469959
Урок татарского языка в 3 классепо теме «Множественное число имен существительных»
3 нче сыйныфта татар теленн?н д?рес эшк?ртм?се
Тема: Исемн?рне? к?плек саны.
Максат:
1. Укучыларны? исем темасы буенча алдагы д?ресл?рд? ?йр?нг?н белемн?рен: м?гън?сен, сорауларын иск? т?шер?, с?йл?мд? д?рес куллана бел? к?некм?л?ре булдыру, исемне? берлек ??м к?плек санда кил?ен а?лату, к?плек сан кушымчалары бел?н таныштыру; д?рес язарга, д?рес а?лап укырга ?йр?т?.
2. Б?йл?нешле с?йл?м телен ?стер?
3. Ф?нг? кызыксыну, укуга тел?к уяту, укучыларны? с?лам?тлекл?рен саклауга иреш?.
Д?рес технологиясе: ?стерелешле укыту.
?и?азлау: компьютер, проектор, экран, тема буенча мультимедиа презентация, кагыйд?л?р, схемалар, карточкалар, татар теле д?реслеге, магнитлар .
Д?рес барышы.
1. Оештыру.
— Ис?нмесез, укучылар. Утырыгыз.
2.Артикуляцон к?нег?.
Д?ресебезне башлар алдыннан ,?йд?гез татар х?рефл?рен иск? т?шереп, телл?ребезне шомартып алыйк ?ле. Мин укыганда игътибар бел?н ты?лагыз.
Га-га-га- ?йд? киттек бакчага,
Ш?-ш?-ш?- бакчада алма пеш?,
Ле-ле-ле- алмасы бигр?к т?мле.
3. ?тк?н д?ресне кабатлау.
-Укучылар ,?тк?н д?ресне иск? т?шерик ?ле,без сезне? бел?н нинди с?з т?ркемен ?йр?н? башладык?(исем с?з т?ркемен)
-Кемне? исенд? калды,исемн?р нинди сорауга ?авап бир??(кем?,н?рс??)
-Исемн?р н?рс?не белдер??(предметны)
-? кем кагыйд?не ?йтеп карый?(кагыйд? ?йтел?)
4.Теманы,максатны ачыклау.
-Игътибар бел?н ген? карагыз ?ле,монда нинди предметлар к?р?сез? Икенче т?рле болар ничек дип атала? (?ил?к-?имешл?р)
Источник статьи: http://multiurok.ru/files/urok-tatarskogho-iazyka-v-3-klassiepo-tiemie-mnozhiestviennoie-chislo-imien-sushchiestvitiel-nykh.html
Ялгызлык исемн?р темасына д?рес эшк?ртм?се
Ялгызлык исемн?р темасына д?рес эшк?ртм?се.Бу д?рес эшк?ртм?се 3 класс ?чен т?зелг?н. Бирелг?н эшк?ртм?не? максаты:
Эшч?нлек максаты: Ялгызлык исемн?р турында тулырак м?гл?мат бир?.
Белем бир? максаты: Укучыларны? алган белемн?рен ныгыту, фикерл?? д?р. сен ?стер?, к?нег?л?р эшл?? мст?кыйльлеген арттыру, аларны? с?злек запасын тулыландыру, ?йтм? ??м язма с?йл?м к?некм?сен ?стер?.
Т?рбия бир? максаты: Укучыларны? матур, каллиграфик д?рес, п?хт? язуларына, д?рес утыруларына игътибар ит?. Укучыларда татар теле ф?нен? кызыксыну, х?рм?т, ярату хисе уяту.
Просмотр содержимого документа
«Ялгызлык исемн?р темасына д?рес эшк?ртм?се »
Предмет Татар теле
Дәрес темасы: Ялгызлык исемнәр
Җиһазлау: дәреслек, таблица, карточка
Дәрес тибы: яңа дәрес
Предметара бәйләнешләр: эйләнә тирә, физкультура, әдәби уку.
Төркемнәрне оештыру: индивидуаль, фронталь, парлы.
Эшчәнлек максаты: Ялгызлык исемнәр турында тулырак мәглүмат бирү.
Белем бирү максаты: Укучыларның алган белемнәрен ныгыту, фикерләү дәрәҗәсен үстерү, күнегүләр эшләү мстәкыйльлеген арттыру, аларның сүзлек запасын тулыландыру, әйтмә һәм язма сөйләм күнекмәсен үстерү.
Тәрбия бирү максаты: Укучыларның матур, каллиграфик дөрес, пөхтә язуларына, дөрес утыруларына игътибар итү. Укучыларда татар теле фәненә кызыксыну, хөрмәт, ярату хисе уяту.
Шәхси гамәлләр: ( үзбилгеләмә, укуның дәлилләре, мәгънә төзелеше, әхлакый-этик бәяләү) Шәхси: яңа уку материалына һәм аны үзләштерү юлларына кызыксыну белдерү;
Регулятив гамәлләр: (максатка ышану, планлаштыру, алдан фаразлау, контроль, коррекцияләү, бәяләү, үз-үзеңне ихтыяр буенча көйләү) Регулятив: үз эш урыныңны һәм эшеңне оештыра белү;
Танып-белү гамәлләре: (гомуми уку, логик, проблема кую һәм чишү)дәреслекләрдә ориентлаша белергә: Танып белү:дәреслекләрдә ориентлаша белергә: шартлы билгеләрне укый белергә,берничә информация чыганагы белән эшләргә;
Коммуникатив гамәлләр: (бергәләп уку эшчәнлеген планлаштыру, сораулар куелышы, конфликтларны чишү, иптәшенең үз-үзен тотышы белән идарә итүе, иптәшеңнең эшчәнлеген бәяләү, үз фикереңне тулы әйтә белү) Коммуникатив: башкаларга юл куя белү, парларда һәм төркемнәрдә эшләгәндә уртак фикергә килү;
Ялгызлык исемнәре төшенчәсен; Башкара алырга тиеш:
Источник статьи: http://kopilkaurokov.ru/nachalniyeKlassi/uroki/ialghyzlyk-isiemn-r-tiemasyna-d-ries-eshk-rtm-sie
4 сыйныфлар ?чен д?рес эшк?ртм?се «Антонимнар»
Тема. Антонимнар.
Максат. 1. Телебезд? антонимнарны д?рес итеп аера ??м кулана белерг? ?йр?т?.
2. ?д?биятта аларны? . мияте турында м?гъл?мат бир?.
3. Укучыларны? тел байлыгын арттыру, б?йл?нешле с?йл?м к?некм?л?ре
?и?азлау: д?реслек, таблица, «Кызыклы грамматика» китабы, туп, к?т?р? карточкалары.
Д?рес барышы.
I.Оештыру.
-Ис?нмесез,укучылар! Х?ерле к?н!
Барыбызга да х?ерле к?нн?р тел?п д?ресебезне башлыйбыз.Барыгыз да д?реск? ?зерме?
Просмотр содержимого документа
«4 сыйныфлар ?чен д?рес эшк?ртм?се «Антонимнар» »
Максат. 1. Телебездә антонимнарны дөрес итеп аера һәм кулана белергә өйрәтү.
2. Әдәбиятта аларның әһәмияте турында мәгълүмат бирү.
3. Укучыларның тел байлыгын арттыру, бәйләнешле сөйләм күнекмәләре
Җиһазлау: дәреслек, таблица, «Кызыклы грамматика» китабы, туп, күтәрү карточкалары.
-Исәнмесез,укучылар! Хәерле көн!
Барыбызга да хәерле көннәр теләп дәресебезне башлыйбыз.Барыгыз да дәрескә әзерме?
— Укучылар, әйдәгез синонимнарны искә төшереп алыйк. Аннан соң «Антонимнар» дигән теманы өйрәнүгә керешербез. Без өйрәнгән лексик берәмлекләр сезнең телегезне баетыр. Аларны дөрес итеп билгеләргә, урынлы кулланырга өйрәнү – дәресебезнең төп максаты.
— Нәрсә соң ул синонимнар ? Мисаллар китерегез.
III Яңа белем һәм күнекмәләр формалаштыру
Яхшы тел – яз кебек, яман тел көз кебек.
Бу мәкальдәге яхшы һәм яман сүзләре, сезнеңчә, синонимнармы,?
— Яхшы сүзенең синонимы — әйбәт, яманныкы – начар. Болар синонимнар түгел.
— Инде без аларның мәгънәләренә тукталыйк. бУ сүзләр нинди мәгънәләрне белдерәләр?
— Тагын бер мәкальне карап китик. Монда да шундый бер-берсенә капма-каршы мәгънәле сүзләрне табарга тырышыгыз.
Картлар сүзен капчыкка сал, яшьләр сүзен янчыкка сал.
— Картлар – яшьләр, капчык – янчык сүзләре.
— Ә хәзер дәреслекләрегезне ачып 41 нче күнегүне карыйк, бу сүзләрнең кайсы бүлеккә керүләрен укып китик (билгеләмә укыла).
IV Белем һәм күнекмәләрен ныгыту
44 нче күнегүдәге мәкальләрне укып, андагы антонимнарны табыйк.
— Антонимнар белән үзегез җөмләләр уйлагыз.
— Карточкалар белән эш.
. Әйтелгән сүзләрнең антонимнарын үзегез уйлап язарсыз.
1. Өйгә керсән (тышка чыксаң), шатлыклы тавыш иде. 2. Сүз әкрен генә әйтелсә дә, (каты) әйтелгәндәй тоелды. 3. Җыр өйрәтте мине хөр яшәргә, һәм (үләргә) кыю ир булып. (М. Җәлил). 4. Иртән башланган яңгыр (кичен) дә тукталмады. 5. Алар караңгылыктан (яктылыкка) килеп чыктылар.
— Хәзер тикшереп чыгыйк. Антонимнарны аерып әйтегез.
— Сез ничек уйлыйсыз, антонимнар ни өчен кирәк?
Дәреслектәге аңлатмалар укыла.
— Туп белән бер уен уйнап алыйк. Туп ыргытучы укучы бер сүз әйтә, кабул итүчесе антонимын әйтә һәм иптәшенә бирә. Мәсәлән, алга-артка, биек-тәбәнәк, матур-ямьсез, ак-кара, күп-аз, идән-түшәм, керә-чыга һ. б.
Бирелгән җөмләләрдән антонимнарны язып алалар.
Өең кысан булса да, күңелең иркен булсын. Иртә киллер, кич китәр. Ерак юлны якын итеп килегез. Олыны олы ит, кечене кече ит. Батыр бер үләр, куркак мең үләр.
Источник статьи: http://kopilkaurokov.ru/nachalniyeKlassi/uroki/4-syinyflar-ochien-d-ries-eshk-rtm-sie-antonimnar