Как пишется по башкирскому упражнение
упражнение — упражнение … Нанайско-русский словарь
упражнение — повторное выполнение действия с целью его усвоения. В различных условиях обучения У. является либо единственной процедурой, в рамках которой осуществляются все компоненты процесса учения (научения) уяснение содержания действия, его закрепление,… … Большая психологическая энциклопедия
упражнение — См … Словарь синонимов
УПРАЖНЕНИЕ — УПРАЖНЕНИЕ, упражненияя, ср. 1. только ед. Действие по гл. упражнять. Этюд для упражнения левой руки. 2. Действие по гл. упражняться. Два часа в день он посвящал гимнастическим упражнениям. 3. Занятие (преим. умственным трудом; устар.). «Науки… … Толковый словарь Ушакова
УПРАЖНЕНИЕ — УПРАЖНЕНИЕ, я, ср. 1. см. упражнять, ся. 2. Занятие для приобретения, усовершенствования каких н. навыков; задание, выполняемое тем, кто упражняется в чём н. Гимнастические упражнения. Упражнения с гантелями. Упражнения на скрипке. Сборник… … Толковый словарь Ожегова
УПРАЖНЕНИЕ — англ. exercise; нем. Ubung. Повторение (часто многократное) действия с целью его усовершенствования; лежит в основе приобретения навыков и умений. Antinazi. Энциклопедия социологии, 2009 … Энциклопедия социологии
УПРАЖНЕНИЕ — УПРАЖНЕНИЕ. Структурная единица методической организации учебного материала, используемого в учебном процессе. С помощью У. обеспечивается выполнение действий с материалом и формирование на их основе умственных действий. У. представляют собой… … Новый словарь методических терминов и понятий (теория и практика обучения языкам)
упражнение — занятия — [А.С.Гольдберг. Англо русский энергетический словарь. 2006 г.] Тематики энергетика в целом Синонимы занятия EN exercise … Справочник технического переводчика
упражнение — ▲ развитие ↑ навыки упражнение повторное выполнение определенных действий, направленное на развитие и совершенствование определенных навыков и умений. упражнять, ся. отработать (# ружейные приемы). разучивать. репетиция. репетировать.… … Идеографический словарь русского языка
УПРАЖНЕНИЕ — повторное выполнение действия с целью его усвоения. В различных условиях упражнение является либо единственной процедурой, в рамках которой осуществляются все компоненты процесса учения уяснение содержания действия, его закрепление, обобщение и… … Профессиональное образование. Словарь
упражнение — делать упражнения • действие повторить упражнение • действие, повтор … Глагольной сочетаемости непредметных имён
Источник статьи: http://translate.academic.ru/%D1%83%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B6%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5/ru/ba/
Русско-башкирский онлайн-переводчик и словарь
В России башкирский язык называют родным около полутора миллионов граждан. Носители этого языка проживают преимущественно в Башкортостане, Татарстане, а также в Челябинской, Оренбургской и некоторых других областях России. В многоязычной среде башкиры в подавляющем большинстве случаев владеют еще одним (русским) или несколькими языками.
Всего в мире около 1,2 миллиона человек знают башкирский язык, большинство составляют этнические башкиры. Этим языком владеет население Республики Башкортостан. В 2009 г. башкирский язык был внесен ЮНЕСКО в список уязвимых из-за ограниченности его использования. Башкирский язык относится к семье тюркских языков и разделяется на восточный, южный и северо-западный диалекты. От большинства тюркских языков башкирский отличается некоторыми фонетическими особенностями.
История башкирского языка
Предки башкир входили в Золотую Орду и в период с XIV до XIX вв. пользовались общим языком тюрки, придав ему национальные особенности. Современный башкирский язык сформировался из восточного и южного диалектов под влиянием фольклора и художественной литературы.
В XVI–XVIII вв. в тюркский язык башкир начали входить элементы русского языка. В 1781 году появился рукописный словарь башкирского языка, а в 1842 г. издана «Татарская грамматика», включившая разделы о разговорной и книжной речи башкир. В 1892 г. был напечатан первый башкирский букварь на основе кириллицы.
К началу прошлого века сформировался современный башкирский язык, сочетающий черты южного и восточного диалектов. Основой литературного языка стал куваканский диалект, больше других отдаленный от татарского языка. С 1922 г. начала действовать комиссия, разрабатывавшая алфавит и орфографию языка. В 1923 г. была принята письменность, основанная на арабских буквах. В 1930–1950 гг. литературный башкирский язык развивался ускоренными темпами, и после этого периода установились основные стили и стабилизировались нормы языка.
В настоящее время в Башкортостане составляется академический толковый словарь башкирского языка в 11 томах. На национальном языке проводится преподавание в школах, а на филологических факультете созданы отделения башкирского языка и литературы. Язык употребляется в государственном управлении и СМИ.
Письменность
Башкиры приняли ислам в Х в. и вместе с этим в их письменность вошла арабская графика. Первые памятники башкирской письменности относятся к XIV в. С 1929 по 1939 год применялся латинский алфавит, после вошли в употребление буквы русского языка, дополненные тремя гласными и шестью согласными.
Интересные факты
- С 1905 года работы башкирских авторов в газетах и журналах печатались на тюркском языке, с 1910 г. – на татарском, с 1912 г. – на смешанном татаро-башкирском языке. И только с 1924 года публикации в периодике начали выходить на литературном башкирском.
- В Башкортостане уважительно относятся к национальному и мировому литературному наследию. В республике открыты музеи Салавата Юлаева, М. Гафури, C. Аксакова. Воздвигнуты памятники Пушкину, Маяковскому, Салавату Юлаеву, М. Акмулле, М. Гафури и др.
- Башкирские переводчики трудятся над переложениями художественной литературы. Проходит работа над переводом на башкирский язык Библии. Но профессия переводчика в Башкирии почти не востребована, поскольку заказов на переводы с башкирского языка практически нет.
- Наиболее популярной формой изданий стали в последние годы корпоративные истории и летописи городов Башкортостана. Например, в 2013 году вышла из печати Энциклопедия ОАО «Газпром Нефтехим Салават».
Мы гарантируем приемлемое качество, так как тексты переводятся напрямую, без задействования буферного языка, по технологии Яндекс.Переводчика.
Источник статьи: http://travel.bbf.ru/translate/russian/bashkir/
Как пишется по башкирскому упражнение
тренировка — воспитание, обучение, тренинг, тренаж; занятие, подготовка, упражнение, треннинг, надрочка, накачка Словарь русских синонимов. тренировка см. упражнение Словарь синонимов русского языка. Практический справочник. М.: Русский язык … Словарь синонимов
ТРЕНИРОВКА — ТРЕНИРОВКА, тренировки, жен. 1. только ед. Действие по гл. тренировать и тренироваться. Бокс требует длительной тренировки. Бег для тренировки. Физическая тренировка молодежи. Тренировка памяти. 2. Отдельное занятие, во время которого кого нибудь … Толковый словарь Ушакова
ТРЕНИРОВКА — ТРЕНИРОВКА, ТРЕНИРОВАНИЕ (фр. trainer, от лат. trahere тянуть, влечь), подготовление людей или лошадей для какого либо спорта, путем соответствующих упражнений. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910.… … Словарь иностранных слов русского языка
ТРЕНИРОВКА — ТРЕНИРОВКА, планомерное воздействие на б. или м. длительный процесс приспособления организма к повышенным требованиям на определенную работу. В основе Т. лежат систематические упражнения работающих органов движения, в результате которых… … Большая медицинская энциклопедия
ТРЕНИРОВКА — 1) систематические упражнения для приобретения или совершенствования какого либо навыка, умения2)] Планомерная подготовка организма к максимальным для него проявлениям силы, быстроты, ловкости и выносливости с целью достижения к моменту соревнов … Большой Энциклопедический словарь
ТРЕНИРОВКА — в технике накопление в материале при многократном циклическом деформировании таких изменений структуры и свойств, которые повышают усталостную прочность (иногда на 20 30%) … Большой Энциклопедический словарь
ТРЕНИРОВКА — ТРЕНИРОВКА, и, жен. 1. см. тренировать. 2. Занятие, упражнение, служащее для совершенствования навыков, умения. Ходить на тренировки. | прил. тренировочный, ая, ое. Т. костюм. Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949 1992 … Толковый словарь Ожегова
Тренировка — многократное повторение обучаемыми приемов и действий с целью приобретения закрепления и совершенствования навыков воинов, метод обучения, который называется также упражнением. На тренировках обучаемые выполняют приемы и действия в объеме… … Морской словарь
ТРЕНИРОВКА — ТРЕНИРОВКА. Общедидактический метод обучения, предусматривающий использование тренировочных упражнений; способствует формированию речевых навыков двух типов: a) оформления (их наличие обеспечивает правильность произнесения звуков, интонирование… … Новый словарь методических терминов и понятий (теория и практика обучения языкам)
ТРЕНИРОВКА — см. Двигательный навык, Кривая упражнения, Плато, Тренажер … Большая психологическая энциклопедия
тренировка — [Департамент лингвистических услуг Оргкомитета «Сочи 2014». Глоссарий терминов] EN Тематики спорт (общая терминология) EN training … Справочник технического переводчика
Источник статьи: http://translate.academic.ru/%D1%82%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0/ru/ba/
Сборник упражнений по башкирскому языку на тему:»Өндәр әйтелешен өйрәнеү этаптары»
Международные дистанционные “ШКОЛЬНЫЕ ИНФОКОНКУРСЫ”
для дошкольников и учеников 1–11 классов
Өндәр әйтелешен өйрәтеү этаптары
I этап — әҙерлек этабы.Телмәр аппаратын өндәрҙе әйтергә әҙерләү осоро. Өндәр яһаусы телмәр ағзаларын үҫтереү өсөн даими рәүештә төрлө күнекмәләр башҡартыу һәм уларҙы йыш ҡабатлатып тороу, балаға өндәрҙе дөрөҫ әйтергә яҡшы әҙерлек бирә.Теге йәки был ҡошҡа, хайуанға, тәбиғәттә осрай торған төрлө ауаздарға оҡшатып тауыш бирәм. Балалар тауыш буйынса уның исемен әйтергә тейештәр.”Уйлап тап!” уйыны була.
II этап — өндәрҙе дөрөҫ әйтергә өйрәтеү йәки өндәрҙе ҡуйыу. Дөрөҫ һәм матур телмәр.
III этап — өндәрҙе нығытыу һәм автоматлаштырыу. Һүрәт, уйынсыҡтар ярҙамында бәләкәй хикәйәләр төҙөү, шиғыр һәм йомаҡтар уйлап сығартыу һәм уларҙы сисеү һ.б.
IV этап – оҡшаш өндәрҙе айырыу.
1. «Тел көнөн нисек башлай?»
Тел иртән тора ла:
— тыш ҡ а сығып кирелә;
— шунан иртәнге һыуы ҡ тан ҡ алтырана;
— өйгә кереп йыуына;
— шунан өйөн йыйыштыра: түшәмен (аң ҡ ау ҙ ы) һөртә, и ҙ әнен (тештәрҙе эс яҡтан) йыуып ала, тә ҙ рәләрен (сикәләр ҙ е) та ҙ арта ;
— эше бөткәс тыш ҡ а сығып атта йөрөй;
— тыштан ингәс сәй эсә, ауы ҙ ситенә буялған ҡ аймағын ялап ала;
— шунан кәнфит ашай(сәйнәү хәрәкәте).
2. «Ат сабышы»
Ат сап ҡ ан тө ҫ лө итеп телде шартлатыу.
3. «Кемдең теле о ҙ онора ҡ ?» Тумырт ҡаның теле 15 см-ҡңға ет ә икән.
Тел мөмкин тиклем алға таба сыға һәм 3-5 секунд ҡ а шулай ҡ атып ҡ ала.
4. «Тештәрең нисәү?»
Тел яр ҙ амында тештәр ҙ е һанау, тәү ҙ ә а ҫҡ ы, шунан ө ҫ кө.
5. «Ябы ҡ ҡ ап ҡ а»
Ирендәр ҡ ымтылған. Тел көс менән тыш ҡ а сығырға тырыша, ә ирендәр ҡ аршылаша.
6. « Ҡ ыты ҡ килә»
Ауы ҙҙ ы ябып, телдең осо менән яй ғына хәрәкәттәр яһап аң ҡ ау ҙ ы ҡ ыты ҡ лайбы ҙ .
7. «Телде тешләү»
А ҡ рын ғына итеп телдең осон, ситтәрен тешләп сығабы ҙ .
8. «Акула тештәре»
Тел менән тештәр ҙ е үткерләйбе ҙ , сарлайбы ҙ : ике я ҡ тан да а ҫҡ ы тештәр ҙ е, шулай у ҡ ө ҫ көләрен дә.
9. «Осло ҡ а ҙ а ҡ »
Тел көс менән сикәне тишергә тырыша, ике яғын да, алмаш-тилмәш.
10. «Йө ҙ өк»
Телдең осо аң ҡ ау буйлап арт ҡ а таба бара һәм түңәрәк йө ҙ өк барлы ҡҡ а килтерә.
Һә һө һү — “Кескәй шыршыҡай” көйөнә йырлайбыҙ.
“ Нисә бармаҡ?” Слайдтағы асыҡ һәм ябыҡ ижектәрҙе уҡытыусы күрһәткән бармаҡтарҙың һанына (йәки карточкала күрһәтелгән һанға) ҡарап ҡабатлайҙар.
кә-кә-кә — сиңерткә әт-әт-әт – сәләмәт
тә-тә-тә — бирсәткә әк-әк-әк – түңәрәк
лә-лә-лә — гөлләмә әс-әс-әс – бәрәмәс
мә-мә-мә — Сәлимә әл-әл-әл – ҡәләмдәр
Төрлө һорауҙар яҙылған. Яуабында ә өнө бар.
Әйт әле, күбәләк, Бесәй, бесәй, бесәй шул,
Һөйләшәйек бергәләп! Бесәй әле кескәй шул.
Был тиклем күп осоп, Үҙе мырлай ҙа мырлай,
Арымайһың һин нисек? Әллә ул шулай йырлай?
“Һүрәтте төҙө!” уйыны. Һүрәттәге предметтың атамаһында ә өнөн дөрөҫ итеп әйтеү.
“Артыҡ!” Мин әйткән һүҙҙә ә өнө булһа, сәпәкәй итәләр.
9. пө-пө-пө — көпө өп-өп-өп – йөрөп
кө-кө-кө — көлкө өк-өк-өк – йөҙөк
мә-мә-мә — өмә өм-өм-өм – йөҙөм
тө-тө-тө — бөттө өт-өт-өт –бөркөт
нө-нө-нө — көнө өн-өн-өн –төтөн
Үҙгәрмәй ул бөртөк тә. (Шыршы.)
…ләсәй, т…ймә, к…ҙ, …фө, к…рәк, т…лкө, …ҫтәл, д…йә, к…ҙгө.
б) 3 менән 5 һандарының күршеһе. (Дүрт.)
Мөгөҙөм бар, тип маҡтана. (Сәйнүк.)
Слайдтағы һүрәттәр буйынса һөйләмдәр төҙөргә: күбәләк, үлән, күгәрсен, түтәл.
Ҙа-ҙа-ҙа – ҡаҙҙар киткән һуң ҡайҙа?
Ҙы-ҙы-ҙы –ҡаҙҙар йылғаға барҙы.
Ҙә-ҙә-ҙә — рәхәтләнеп эй йөҙә.
Ҙы-ҙы-ҙы – ҡыума инде ҡаҙҙарҙы.
Бәҙәрҙәрҙә боҙло баҙ, Һеҙҙең Хәлиҙә бөҙрә булһа,
Баҙҙарында боҙло ҡаҙ. Беҙҙең Хәйҙәр ҙә бөҙрә.
Утта янмай, һыуҙа батмай. (Боҙ.)
Өрмәй ҙә, ебәрмәй ҙә. (Йоҙаҡ.)
Ҡайҙалыр китеүҙәре. (Йондоҙҙар.)
19. Йыл миҙгелдәре тураһында һүрәттәргә ҡарап, һорауҙарға яуап биреү:
20. ҫа-ҫа-ҫа ҫә-ҫә-ҫә аҫ-аҫ-аҫ әҫ-әҫ-әҫ
ҫо-ҫо-ҫо ҫө-ҫө-ҫө оҫ-оҫ-оҫ өҫ-өҫ-өҫ
ҫы-ҫы-ҫы ҫе-ҫе-ҫе ыҫ-ыҫ-ыҫ еҫ-еҫ-еҫ
ҫа-ҫа-ҫа – ҡайһылай оҫта баҫа.
ҫо-ҫо-ҫо – ултырма әле боҫоп.
22. Уҫаҡ үҫә, елдәр иҫә, Ҡыҫала менән ҡырмыҫҡа
Ылыҫ үҫә, ер тишә, Баҫмала дуҫлашҡандар,
Алыҫта баҫыу муллығы, Иҫтәлеккә аҫыл төҫтәге
Алтын төҫтә көҙ бешә. Таҫмалар алышҡандар.
24. Бала…, тө…, и…, ки…, ба…, е…, бә…, ү…, ылы… .
Ҫ а – ҫ а – ҫ а – ҡ айһылай матур ба ҫ а,
Са – са – са – тыпырлап күңел аса,
Са – са – са – дәртләндерәм: «Их, ас – са!»
Са – са – са – бейей шулай баш ҡ ортса.
25. һа-һа-һа һә-һә-һә аһ-аһ-аһ әһ-әһ-әһ
Һо-һо-һо һө-һө-һө оһ-оһ-оһ өһ-өһ-өһ
Һу-һу-һу һү-һү-һү уһ-уһ-уһ үһ-үһ-үһ
Һы-һы-һы һи-һи-һи ыһ-ыһ-ыһ иһ-иһ-иһ
Һы-һы-һы — бар бит кире ҡайтаһы,
Һө-һө-һө — йыйылырҙар көллөһө,
Һе-һе-һе — ҡотлай башлар һәр береһе.
Ға-ға-ға – туған иғ-иғ-иғ — иғлан
Ға-ға-ға – ғаилә ға-ға-ға- ҡарағат
Ға-ға-ға – ҡомған ғы-ғы-ғы — салғы
Ға-ға-ға — уңған ға-ға-ға — йылға
Ға-ға-ға – ҡарға килгән ҡарғаға
Ға-ға-ға – ҡарғаларын ҡарарға.
Ға-ға-ға – киткән былар баҙарға
Ға-ға-ға – майлы ҡоймаҡ алырға,
Ға-ға-ға – ҡарғаларға һалырға,
Ға-ға-ға – ҡарға ҡарап ҡалырға,
Ға-ға-ға – алған улар ҡабырға,
Ға-ға-ға – етмәгән бер ҡабырға.
Ҡара ҡарға ҡарағанда ҡара, ҡарға ҡарағанда ҡара ҡарға ҡара.
Ике яҡ тәртә тик тора, аты китеп ултыра. (Йылға)
а) Яуға барһаң, зирәк бул, юлдашыңа терәк бул.
б) Тыуған илем – алтын бишек.
в) Халыҡ дуҫлығы – халыҡ байлығы.
Егеттең яҡшыһы данға сыға.
Ҡарға, ҡағыҙ, ямғыр, ғинуар, иғтибар, Ағиҙел.
Ҡарағат, алмағас, ағас, ғаилә, йылға.
Нимәгә ашарға бирәһең? (Һыйырға, быҙауға, ҡаҙға, ҡоштарға, турғайға,ҡуянға.)
— ңө — ңө — ңө — ана айыу ҙ ың өңө,
— нө — нө — нө — үкерә көнө төнө,
— ңы – ңы – ңы — өңө уның өр-яңы
— Нө — нө — нө — тығылырмы икән өнө?
— ңы – ңы – ңы – етер уянма ҫ таңы.
— нә — нә — нә — һунарсының кү ҙ енә
— Ғы – ғы – ғы – күренмә, йо ҡ лар тағы.
— Зың – зың – зың – зыңлаған ҡ ыңғырау.
Ҡ ара ҡ арға төшкән ҡ арға.
А ҡ ҡ ар ҙ ан ҡ ара ҡ арға
Ҡ ар ҡ ылдап китеп бара.
43. Ҡ ара ҡ арға ҡ ар ҙ ан бара
Ҡ анаттарын ҡ аға- ҡ аға.
Эй ма ҡ тана, эй ма ҡ тана:
“ Ҡ анат остарыма тағып,
Я ҡ шы хәбәр килдем алып,
Я ҙ башлана, я ҙ башлана!”
Һа ҙ ый һоро һанды ҡ яһаған да һары әйберен һалған.
Һө ҙ гәк һыйыр ҙ ы һауып, Алһыу һөттән ҡ аты ҡ яһаған.
45. Баш барма ҡ баш ҡ а сы ҡҡ ан,
Сығана ҡ барма ҡ сығып ҡ ас ҡ ан,
Һу ҡ барма ҡ ө ҙ ә һу ҡҡ ан,
Сәтәкәй барма ҡ сәпәкәй иткән.
46. Ҡара ҡарға уҡырға ҡарар иткән,
Тумыртҡа ағас туҡырға киткән.
47. Ҡарағай, ҡарағас, ҡарама, шыршы —
Ҡарағай, ҡарағас, ҡарама, шыршы —
Ҡайһы ағас иң яҡшы? (шаяртыу, әммә төрлө фекерҙәр яңғырай, ҡыҙыҡһынып уйлайҙар)
Источник статьи: http://infourok.ru/sbornik-uprazhneniy-po-bashkirskomu-yaziku-na-temundr-yteleshen-yrne-etaptari-3601298.html